ورق برشی چیست و چرا در صنعت فولاد و ساختمان حیاتی است؟
در دنیای مهندسی و ساختوساز، دقت و استحکام اجزای فولادی نقشی محوری در پایداری و عملکرد نهایی سازهها ایفا میکند و از این رو، درک این موضوع که ورق برشی چیست، برای هر فعال صنعتی ضروری است. ورق برشی که گاهی با نام «ورق برشخورده با تلرانس کنترلشده» نیز شناخته میشود، در واقع ورقی است که پس از تولید اولیه، تحت فرآیندهای دقیقی از برشکاری قرار گرفته تا به ابعاد و اشکال هندسی مورد نیاز برای کاربردهای خاص، مانند اتصالات سازههای فلزی، ساخت قطعات ماشینآلات سنگین، یا تولید قالبهای دقیق، دست یابد.
این فرآیند برش نه تنها ابعاد را تعریف میکند، بلکه خواص مکانیکی و مقاومت نهایی ورق در برابر تنشهای کششی و بهویژه، نیروی برشی را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار میدهد. اهمیت ورقهای برشی در آن است که آنها به عنوان المانهای اتصال یا تقویتکننده، تضمینکننده انتقال ایمن نیروها در بحرانیترین نقاط یک سازه هستند؛ نقطهای که تمرکز تنشها بالاست و کوچکترین نقص در دقت برش یا کیفیت متریال میتواند به شکست ساختاری منجر شود. این مقدمه به ما کمک میکند تا عمیقتر به جنبههای فنی، فرآیندهای تولید، و کاربردهای گسترده این جزء کلیدی در صنایع فولاد و عمرانی بپردازیم و نقش حیاتی آن را در پروژههایی که نیازمند دقت بالا و عملکرد بینقص هستند، درک کنیم.
۱. روشهای تولید و فرآیند برشکاری دقیق ورق فولادی
فرآیند تولید ورق برشی با انتخاب دقیق ماده اولیه آغاز میشود؛ معمولاً ورقهای فولادی خام (مانند St37 یا St52) که دارای گواهینامه متریال و ترکیب شیمیایی مشخصی هستند. نحوه تولید ورق برشی از حالت کلاف یا شیت بزرگ، شامل مجموعهای از فرآیندهای دقیق است که هدف نهایی آنها دستیابی به بالاترین تلرانس ابعادی و کمترین تغییر شکل حرارتی در لبههای برشخورده است. رایجترین روشهای برش شامل استفاده از دستگاههای گیوتین برای برشهای مستقیم و طویل، برش لیزر (Laser Cutting) برای دقت بسیار بالا در اشکال پیچیده و ضخامتهای کمتر، برش پلاسما (Plasma Cutting) برای سرعت بالا و ضخامتهای متوسط، و برش واترجت (Waterjet Cutting) برای برش مواد حساس به حرارت و دستیابی به کیفیت لبهی بینظیر است.
انتخاب روش برش بر اساس عواملی چون ضخامت ورق، پیچیدگی شکل مورد نیاز، و تلرانس مجاز تعیین میشود؛ برای مثال، در ساخت قطعات حساس که در معرض تنشهای دینامیکی قرار دارند، معمولاً از برش لیزر یا واترجت استفاده میشود تا کمترین منطقه متأثر از حرارت (HAZ) ایجاد شده و ساختار متالورژیکی لبه حفظ شود.

پس از برشکاری، برای حصول اطمینان از کیفیت نهایی، ورقهای برشی تحت فرآیندهای کنترل کیفی دقیق قرار میگیرند. این کنترلها شامل بازرسی ابعادی با استفاده از ابزارهای اندازهگیری کالیبره شده برای تأیید مطابقت با نقشههای مهندسی است؛ هرگونه انحراف از ابعاد یا عدم صافی در سطح، میتواند منجر به رد شدن قطعه شود، بهخصوص در پروژههایی که دقت مونتاژ اهمیت فوقالعادهای دارد. همچنین، در برخی موارد، عملیات ثانویهای مانند سنگزنی (Grinding) برای حذف پلیسههای احتمالی یا بهبود کیفیت سطح لبه برش خورده انجام میگیرد.
به همین دلیل، هنگام خرید قالب مدولار و قطعات فولادی مرتبط، توجه به کیفیت برش و پرداخت نهایی این ورقها، نشاندهنده استاندارد ساخت و دوام محصول است. فرآیند کنترلشده تولید، تضمین میکند که هر قطعه از ورق برشی، نه تنها یک قطعه برشخورده، بلکه یک مؤلفه با عملکرد تضمینشده مکانیکی است که آماده ورود به خطوط مونتاژ حساس صنعتی و عمرانی است.
۲. اهمیت نیروی برشی و ارتباط آن با عملکرد مکانیکی ورق
در علم مکانیک و تحلیل سازهها، درک مفهوم نیروی برشی چیست امری بنیادین محسوب میشود و رابطه مستقیمی با عملکرد و انتخاب ورقهای برشی دارد. نیروی برشی به نیرویی اطلاق میشود که موازی با سطح مقطع یک عضو سازهای عمل کرده و تمایل دارد تا آن عضو را در طول آن سطح مقطع، برش داده یا دو بخش را نسبت به هم جابهجا کند. در یک اتصال فولادی که توسط ورقهای برشی تقویت یا ایجاد میشود، این نیروها هستند که تلاش میکنند پیچها را ببرند یا خود ورق اتصال را دچار گسیختگی برشی کنند.
مقاومت ورق در برابر این نیروها، که با تنش برشی نهایی (Ultimate Shear Stress) سنجیده میشود، مهمترین مشخصه در طراحی ورق برشی است و به همین دلیل، در پروژههایی مانند ساخت اسکلت فلزی، مهندسان محاسبات دقیقی را برای تعیین ضخامت و مساحت مقطع لازم ورق انجام میدهند تا ظرفیت برشی آن از حداکثر نیروی وارده بیشتر باشد.
خواص مکانیکی ورق، بهخصوص میزان کربن و عناصر آلیاژی، بر ظرفیت تحمل تنش برشی آن اثرگذار است. به طور کلی، فولادهای با مقاومت بالا (مانند St52) تحمل تنش برشی بیشتری نسبت به فولادهای معمولی (St37) دارند، اما ممکن است در برابر فرآیند برشکاری حساسیت بیشتری نشان دهند. نکته کلیدی اینجاست که کیفیت لبه برشخورده مستقیماً بر تمرکز تنش در آن ناحیه تأثیر میگذارد؛ لبههایی که دارای ترکهای میکروسکوپی یا پلیسههای بزرگ هستند، میتوانند به عنوان نقاط شروع برای شکست برشی تحت بارگذاریهای تکراری (خستگی) عمل کنند.
بنابراین، برای اطمینان از عملکرد ایمن، نهتنها متریال اولیه باید مقاومت کافی داشته باشد، بلکه فرآیند برش باید به گونهای باشد که این ظرفیت مکانیکی به طور کامل حفظ شود. این تضمین کیفیت، به خصوص در المانهای ایمنی مانند تقویتکنندههای مورد استفاده در پروژههای عمرانی یا سازه نگهبان خرپایی چیست، که باید تنشهای ناگهانی یا غیرمنتظره را تحمل کنند، اهمیتی دوچندان پیدا میکند.
۳. کاربردهای کلیدی ورق برشی در صنایع مختلف
پاسخ به سؤال کاربرد ورق برشی چیست تنها به ساختمانسازی محدود نمیشود، بلکه این محصول به دلیل دقت ابعادی بالا و قابلیت سفارشیسازی شکل، در طیف گستردهای از صنایع حیاتی مورد استفاده قرار میگیرد. در صنعت ساختمان، ورق برشی به طور عمده در تولید نبشی، پلیتهای اتصال (Base Plates) و صفحات تقویتی (Gusset Plates) برای اتصال ستونها، تیرها و بادبندها در سازههای فولادی استفاده میشود. این پلیتها وظیفه دارند تا نیروهای برشی، خمشی و محوری را از یک عضو سازهای به عضو دیگر منتقل کنند و دقت ساخت آنها در کیفیت جوشکاری نهایی و استحکام اتصال بسیار مهم است.
برای مثال، در نصب صفحات زیر ستون که واسط بین ستون فولادی و فونداسیون بتنی هستند، استفاده از ورقهای برشی با صافی سطح و ابعاد دقیق تضمین میکند که بار ستون به طور یکنواخت به بتن منتقل شود. در پروژههایی که از داربست فلزی برای اجرای سازههای موقت یا نگهدارنده استفاده میشود، کیفیت و ابعاد دقیق ورقهای برشی نیز اهمیت دارد؛ چرا که این ورقها در ساخت اتصالات داربستها و قطعات نگهدارنده نقش حیاتی ایفا میکنند. از این رو، هنگام خرید داربست فلزی، استفاده از ورق برشی استاندارد و مقاوم یکی از عوامل تعیینکننده در ایمنی و دوام کل سیستم محسوب میشود.

علاوه بر ساختمانسازی، ورقهای برشی در صنایع ماشینسازی، خودروسازی، و تجهیزات سنگین نیز نقش مهمی ایفا میکنند. در ماشینسازی، از این ورقها برای ساخت قطعات بدنه دستگاهها، ابزارهای برش، و پارتهای داخلی که نیازمند دقت بالا هستند، استفاده میشود. به عنوان مثال، در ساخت قالبها و ابزارهای پرسکاری که دقت در حد صدم میلیمتر اهمیت دارد، ورقهای برشخورده دقیق اساس کار را تشکیل میدهند.
همچنین در صنایعی که با بتن سر و کار دارند، مانند تولید خرید قالب بتن، از ورقهای برشی به عنوان اجزای تقویتکننده برای افزایش طول عمر و استحکام پنلهای قالببندی استفاده میشود. کاربرد وسیع این ورقها در صنایعی چون نفت و گاز و پتروشیمی برای ساخت فلنجها و اتصالات لولهکشی با تلرانس کنترلشده، گواهی بر اهمیت کیفیت و دقت آنها به عنوان یک جزء کلیدی مهندسی است.
۴. ابعاد استاندارد، تلرانسها و محاسبه وزن ورق برشی
در بحث تخصصی ورقهای فولادی، اطلاع از ابعاد ورق برشی و تلرانسهای مجاز آن برای مهندسان و پیمانکاران از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور معمول، ورقهای فولادی خام در اندازههای استاندارد نظیر ۱.۵×۶ متر یا ۲×۱۲ متر تولید میشوند، اما پس از مرحلهی برشکاری، ابعاد نهایی کاملاً سفارشی و مطابق با نقشههای اجرایی پروژه تعیین میشود. نکته حیاتی در این میان، میزان تلرانس یا حد خطای مجاز در فرآیند برشکاری است. برای کاربردهای عمومی، تلرانسهای استاندارد کارخانهای کفایت میکند؛
اما در پروژههای حساس مانند پلیتهای اتصال پلها، قطعات ماشینآلات دقیق یا اجزای سازهای قالب تونل فرم که دقت مونتاژ میلیمتری حیاتی است، نیاز به تلرانسهای بسیار پایینتر (مثلاً ±۰.۵ میلیمتر یا کمتر) وجود دارد. دستیابی به چنین دقتی معمولاً تنها با روشهای پیشرفتهای مانند برش لیزری یا واترجت ممکن است.
مهندسان باید در هنگام سفارش، تلرانسهای مورد نیاز ورق برشی را بهصورت دقیق در نقشهها مشخص کنند تا خطاهای اجرایی و انطباق در زمان نصب به حداقل برسد. بهعنوان مثال، در سیستمهای قالب تونل فرم که از مجموعهای از صفحات فولادی دقیق برای بتنریزی دیوار و سقف بهصورت همزمان استفاده میشود، انحراف چند میلیمتری در ابعاد ورق برشی میتواند موجب ناهماهنگی در قالببندی و تغییر ضخامت دیوارها شود.
از سوی دیگر، برای کنترل هزینهها و برنامهریزی لجستیکی پروژه، محاسبه وزن ورق برشی گامی ضروری است. وزن بر اساس رابطهی زیر محاسبه میشود:
وزن (کیلوگرم) = حجم (متر مکعب) × چگالی فولاد (۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب)
در این فرمول، حجم از حاصلضرب طول، عرض و ضخامت ورق به دست میآید. از آنجا که ضخامت ورقهای برشی بین ۲ تا ۵۰ میلیمتر متغیر است و گاهی شکل هندسی قطعه پیچیده است، این محاسبات معمولاً با نرمافزارهای AutoCAD یا SolidWorks انجام میشود. دقت در محاسبه وزن نه تنها برای برآورد هزینههای حملونقل و بارگذاری اهمیت دارد، بلکه در تحلیلهای سازهای نیز تأثیرگذار است، زیرا وزن سازه (Dead Load) مستقیماً بر طراحی ستونها، تیرها و فونداسیون اثر میگذارد.
۵. تفاوت ورق برشی با ورق معمولی و مقایسه انواع برشکاری
سؤالی که اغلب مطرح میشود این است که تفاوت ورق برشی (که در واقع ورق برش خورده چیست) با ورق فولادی معمولی در چیست. تفاوت اصلی نه در متریال اولیه، بلکه در فرآیند نهایی و تضمین کیفیت پس از برش است. ورق معمولی به صورت کلاف (Coil) یا شیت بزرگ از کارخانه خارج میشود و هیچ تضمینی بر دقت ابعاد یا کیفیت لبههای آن برای کاربردهای مهندسی حساس وجود ندارد. اما ورق برشی یک محصول ثانویه است که با هدف استفاده مستقیم در مونتاژ و اتصالات ساخته شده و دارای مشخصات ابعادی کاملاً کنترلشده و تأیید شده است. در واقع، ورق برشی یک ورق معمولی است که فرآیند تبدیل به قطعه با دقت بالا را با موفقیت پشت سر گذاشته است.
انواع روشهای برشکاری نیز در کیفیت نهایی تأثیر بسزایی دارند. برش گیوتین (Shearing) سریع و مقرون به صرفه است اما فقط برای خطوط مستقیم و معمولاً با محدودیتهایی در ضخامتهای بالا یا تلرانسهای بسیار دقیق مناسب است و میتواند لبههای ناهموار ایجاد کند. برش پلاسما به سرعت بالا مشهور است اما لبههای برشخورده دارای منطقه متأثر از حرارت بیشتری هستند که ممکن است در صورت عدم دقت، خواص متریال را تغییر دهد.
در مقابل، برش لیزر و واتر جت بالاترین کیفیت سطح و کمترین تغییر شکل حرارتی را ارائه میدهند که برای قطعاتی که نیاز به جوشکاری دقیق یا تحمل بارهای لرزهای دارند، ایدهآل است. انتخاب نوع برش به طور مستقیم با میزان قیمت ورق برشی و همچنین کارایی نهایی آن در کاربردهایی که نیازمند اتصالات قوی و دقیق هستند، مرتبط است.
۶. عوامل مؤثر بر قیمت ورق برشی و نکات راهنمای خرید
آگاهی از عوامل مؤثر بر قیمت ورق برشی برای مدیریت بودجه پروژهها حیاتی است. این قیمتگذاری تابعی از چندین متغیر کلان و خرد است که در کنار هم، بهای تمامشده نهایی را تعیین میکنند. مهمترین عامل، قیمت جهانی فولاد خام و نرخ ارز است که پایه قیمت متریال را مشخص میکند. عامل دوم، نوع و گرید فولاد است؛ فولادهای آلیاژی با مقاومت بالاتر (مانند فولادهای هاردوکس یا ولدوکس) به مراتب گرانتر از گریدهای ساختمانی رایج (مانند St37) هستند. با این حال، مهمترین جزء در قیمتگذاری ورق برشی، هزینه فرآیند برشکاری و خدمات پس از آن است. هرچه دقت (تلرانس) مورد نیاز برای برش بیشتر باشد و از تکنولوژیهای پیشرفتهتری مانند لیزر برای اشکال پیچیدهتر استفاده شود، هزینه برش افزایش مییابد.
در هنگام خرید ورق برشی، باید به چند نکته کلیدی توجه کرد تا علاوه بر صرفه اقتصادی، از کیفیت و عملکرد تضمینشده قطعات مطمئن شوید. اول، حتماً گواهینامه متریال (Material Test Certificate) را از گروه صنعتی بوذرجمهر یا تأمینکننده دیگر دریافت کنید تا از گرید فولاد و خواص شیمیایی و مکانیکی آن مطمئن شوید.
دوم، تلرانسهای برشکاری را به صورت مکتوب و دقیق در قرارداد خرید ذکر کنید و از تأمینکننده بخواهید که گزارش کنترل کیفی ابعادی را ارائه دهد. سوم، به دلیل نوسانات بازار فولاد و تقاضای فصلی، پیشنهاد میشود در زمانهای مناسب و در حجمهای منطقی اقدام به خرید کنید تا از بهترین شرایط فروش ورق برشی بهرهمند شوید. خرید از تأمینکنندگان با سابقه و مجهز به دستگاههای برش مدرن، ریسک عدم انطباق قطعات با نقشههای اجرایی را به حداقل میرساند و از بروز مشکلات پرهزینه در فاز مونتاژ جلوگیری میکند.
۷. مزایا و معایب استفاده از ورقهای برش خورده با دقت بالا
استفاده از ورقهای برشی با دقت ابعادی بالا، مزایای قابل توجهی را به ویژه در پروژههای ساختمانی و صنعتی به همراه دارد. مهمترین مزیت، افزایش سرعت و دقت مونتاژ در محل پروژه است. وقتی تمام قطعات اتصال (مانند نبشیها یا صفحات تقویتی) از قبل در کارگاه با تلرانسهای مورد نظر برش خورده و آماده باشند، نیاز به اصلاحات یا برشکاری مجدد در محل نصب به شدت کاهش یافته و زمان پروژه کوتاه میشود. این امر هزینههای نیروی کار در سایت را پایین آورده و کیفیت جوشکاری نهایی را نیز بهبود میبخشد، زیرا سطوح برشخورده تمیز و صاف، اتصال بهتری را برای جوش ایجاد میکنند. مزیت دیگر، بهینهسازی مصرف متریال است؛ برشکاری در کارگاههای مجهز با استفاده از نرمافزارهای تخصصی (Nesting Software)، چیدمان قطعات را به گونهای انجام میدهد که کمترین میزان ضایعات از ورق اولیه باقی بماند.
با این حال، استفاده از این ورقها معایبی نیز دارد که باید مورد توجه قرار گیرند. عیب اصلی، هزینه بالاتر اولیه فرآیند برشکاری دقیق است؛ به کارگیری لیزر یا واترجت و همچنین خدمات مهندسی و کنترل کیفی، به طور طبیعی قیمت واحد قطعه را نسبت به برشهای سنتی افزایش میدهد.
عیب دوم، وابستگی به دقت نقشه اولیه است. اگر نقشههای مهندسی دچار اشتباه یا تغییرات ناگهانی در فاز اجرا شوند، ورقهای برشخورده که کاملاً بر اساس نقشههای قبلی تولید شدهاند، بلااستفاده شده یا نیاز به اصلاحات پرهزینه دارند. بنابراین، استفاده از ورقهای برشی پیشساخته، مستلزم یک فرآیند طراحی و مهندسی کامل و بدون نقص در فاز مقدماتی پروژه است و تنها در صورتی مقرون به صرفه است که حجم و تکرارپذیری قطعات بالا باشد.
۸. بررسی موردی: نقش ورق برشی در اتصالات اسکلت فلزی
یکی از برجستهترین کاربردهای ورق برشی در صنعت، در اتصالات سازههای فولادی است، که به طور مستقیم با خدمات ساخت اسکلت فلزی مرتبط است. در یک اسکلت فلزی، انتقال ایمن و مؤثر نیروهای لرزهای و ثقلی از تیرها به ستونها و در نهایت به فونداسیون، حیاتیترین بخش طراحی است. ورق برشی در این سناریو به عنوان واسط اتصال به کار میرود. به عنوان مثال، در اتصالات گیردار (Moment Connections) که باید لنگر خمشی را تحمل کنند، ورقهایی به نام End Plates یا Flange Plates استفاده میشوند که به بال تیر جوش شده و سپس توسط پیچهای پرقدرت به ستون متصل میگردند. دقت ابعادی این End Plateها باید بسیار بالا باشد تا سوراخهای پیچ دقیقاً در مقابل سوراخهای ستون قرار گیرند و هیچ تنش اضافی ناشی از عدم انطباق (Lack of Fit) به پیچها وارد نشود.

مثالی دیگر از کاربرد تخصصی ورق برشی، در ساخت پاشنههای بادبند (Bracing Shoes) است. بادبندها که وظیفه اصلی آنها مقابله با نیروهای جانبی ناشی از زلزله و باد است، نیروهای محوری را به گرههای ستون و تیر منتقل میکنند. پاشنههای بادبند که از ورقهای ضخیم برش خوردهاند، باید با دقت فوقالعادهای تولید شوند تا اتصال محکم و قابل اطمینانی برای انتقال نیروهای بزرگ به گره ایجاد کنند. این ورقها معمولاً با در نظر گرفتن تنشهای برشی و لهیدگی تحت بارهای لرزهای طراحی و تولید میشوند. در نهایت، کیفیت و دقت ورقهای برشی در این اتصالات، نه تنها بر عملکرد سازهای تأثیر میگذارد، بلکه مستقیماً با الزامات استانداردهای بینالمللی مانند AISC و مقررات ملی ساختمان مرتبط است که بر دقت و کیفیت ساخت اتصالات تأکید دارند.
۹. آینده ورقهای برشی در پروژههای عمرانی و صنعتی
آینده ورقهای برشی در صنعت با توسعه روزافزون فناوریهای ساخت افزایشی (Additive Manufacturing) و همچنین پیشرفت در هوشمندسازی فرآیندهای برشکاری گره خورده است. انتظار میرود که در آیندهای نزدیک، دستگاههای برشکاری با استفاده از هوش مصنوعی، بتوانند به صورت خودکار، کیفیت لبه برش را بر اساس متریال و گرید فولاد تنظیم کرده و میزان ضایعات را به کمترین حد ممکن برسانند. همچنین، تقاضا برای ورقهای برشی با قابلیت ردیابی (Traceability) کامل، که در آن هر قطعه دارای یک بارکد یا QR کد مخصوص برای رهگیری متریال، زمان برش، و نتایج کنترل کیفی باشد، افزایش خواهد یافت تا استاندارد ایمنی و شفافیت در زنجیره تأمین پروژههای بزرگ عمرانی بالاتر رود.
همچنین، با روی آوردن صنعت به سمت ساخت مدولار و پیشساخته، که در آن بخشهای بزرگی از سازه در کارخانه تولید شده و سپس به محل پروژه منتقل میشوند، نیاز به ورقهای برشی با دقت ابعادی بسیار بالا که در فرآیندهای صنعتی دقیق و تکرارپذیر به کار میروند، به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت. این امر نه تنها برای اسکلتهای فلزی، بلکه در تولید تجهیزات جانبی مانند قالبهای خاص بتنریزی نیز صادق است. با توجه به این روندها، تأمینکنندگانی که در زمینه تکنولوژیهای برش پیشرفته سرمایهگذاری کرده و توانایی ارائه خدمات مهندسی و تضمین کیفیت فراتر از استانداردهای رایج را دارند، سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص خواهند داد.
نتیجهگیری: انتخاب هوشمندانه ورق برشی برای پروژههای مقاوم
در پایان این بررسی جامع که به سؤال کلیدی ورق برشی چیست پاسخ داد، مشخص شد که ورق برشی صرفاً یک قطعه فولادی نیست، بلکه یک مؤلفه مهندسی با تلرانس کنترلشده است که نقش محوری در استحکام و پایداری سازههای فولادی و همچنین دقت ماشینآلات صنعتی دارد. از تعیین ضخامت و گرید فولاد بر اساس محاسبات نیروی برشی تا انتخاب روش برشکاری بهینه (مانند لیزر یا پلاسما) برای حفظ کیفیت متالورژیکی لبه، تمامی مراحل تولید بر عملکرد نهایی قطعه تأثیر میگذارند. در نظر گرفتن عواملی چون قیمت مواد اولیه، هزینه خدمات برش، و نیاز به رعایت دقیق ابعاد در زمان خرید ورق برشی، تضمینکننده این است که پروژه شما بر اساس بالاترین استانداردهای فنی اجرا شود. ما در گروه صنعتی بوذرجمهر، با بهرهگیری از تکنولوژیهای روز دنیا در برشکاری و کنترل کیفی، متعهد به تأمین ورقهای برشی و قطعات فولادی با بالاترین دقت برای پروژههای عمرانی و صنعتی شما هستیم.
این یک سایت آزمایشی است
ساخت با دیجیتس
تماس از شهرستان :






