براکت

در قالب‌بندی سازه‌های بتنی مرتفع همچون دیوارهای بلند، مخازن، سدها و هسته مرکزی برج‌ها، استفاده از روش‌های سنتی مانند داربست به دلیل محدودیت‌های اجرایی و ایمنی، کارآمد نیست. در این شرایط، سیستم قالب‌بندی بالا رونده (Climbing Formwork) با تکیه بر اجزای خاصی همچون «براکت» به عنوان عضو اصلی باربر، یک راه‌حل نوین، ایمن و اقتصادی محسوب می‌شود. در این مقاله بوذرجمهر به بررسی جامع عملکرد، مزایا، اجزا و کاربردهای براکت در قالب‌بندی سازه‌های مرتفع خواهیم پرداخت.

براکت چیست؟

براکت یک عضو فولادی باربر است که در قالب‌بندی‌های بالا رونده، نیروهای ناشی از وزن قالب، فشار بتن و بارهای ناشی از کارگران و تجهیزات را تحمل می‌نماید. این قطعه معمولاً به صورت خرپایی طراحی می‌شود تا بتواند بارهای قائم را به صورت افقی به سازه بتنی منتقل کرده و تعادل سیستم قالب را در ارتفاعات حفظ کند.

عملکرد فنی براکت

عملکرد اصلی براکت بر اساس سیستم خرپایی است. با تکیه‌گاه‌هایی که در درون بتن تعبیه شده‌اند (مانند انکرهای مدفون شده یا بولت‌ها)، براکت نیروهای قائم را به صورت افقی به سازه منتقل می‌کند. این انتقال نیرو باعث می‌شود که قالب‌بندی در ارتفاع معلق باقی مانده و نیازی به داربست‌های حجیم و پرهزینه در طبقات پایین‌تر نداشته باشد.

مزایای استفاده از براکت در قالب‌بندی بالا رونده

– حذف کامل نیاز به داربست در ارتفاعات، کاهش هزینه و زمان اجرا
– امکان استفاده در هر ارتفاع دلخواه با حفظ ایمنی کامل
– افزایش سرعت پیشروی در اجرای سازه‌های بلندمرتبه
– تحمل همزمان بار قالب، بتن، تجهیزات و نیروی انسانی
– کاهش وابستگی به زمین و فراهم کردن فضای کاری بیشتر در کف پروژه
– قابلیت اتصال تجهیزات ایمنی مانند جان‌پناه، داربست جانبی و سکوی آویز برای تردد در زیر براکت

کاربردهای براکت

براکت‌ها به‌طور ویژه در پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیاز به قالب‌بندی در ارتفاع بالا و با تکرار زیاد وجود دارد، از جمله:
– هسته مرکزی برج‌ها
– دیوارهای برشی بلند
– مخازن صنعتی بتنی (نفت، گاز، آب)
– پایه‌های پل‌ها
– سدهای بتنی

تجهیزات جانبی قابل اتصال به براکت

یکی از مزیت‌های مهم سیستم براکت، امکان تجهیز آن به عناصر جانبی مانند:
– جان‌پناه ایمنی برای جلوگیری از سقوط از ارتفاع
– داربست برای دسترسی جانبی در حین اجرا
– سکو و آویز جهت حرکت و انجام عملیات زیر سطح قالب‌بندی
این ویژگی‌ها باعث افزایش سطح ایمنی و تسهیل عملیات اجرایی در تمامی مراحل پروژه می‌شود.

جمع‌بندی

براکت به عنوان عضو اصلی باربر در قالب‌های بالا رونده، تحولی بزرگ در قالب‌بندی سازه‌های مرتفع ایجاد کرده است. این قطعه با حذف داربست‌های سنتی، کاهش هزینه‌ها، افزایش ایمنی و تسریع فرآیند اجرا، به یکی از پرکاربردترین و اقتصادی‌ترین گزینه‌ها در پروژه‌های بلندمرتبه تبدیل شده است. انتخاب و طراحی صحیح سیستم براکت، نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت و سرعت اجرای سازه خواهد داشت.