معمولا در تمام فرآیندهای برش اکسیژن – گاز سه نوع شعله مورد استفاده قرار می گیرند که در ادامه انواع شعله دستگاه هوا برش را مورد بررسی قرار می دهیم که این شعله ها عبارتند از:
1- شعله ای که گاز مورد نظر در آن از اکسیژن بیشتر است ( carburizing )
2- شعله ی خنثی (neutral )
3- شعله ای که در آن اکسیژن بیشتری وجود دارد (oxidizing) که به آن شعله اکساینده می گویند. برای اطمینان از تنظیم صحیح شعله, خواص هر یک از انواع شعله های فوق را باید شناخت.
شعله ای که تنها از گاز مورد نظر تشکیل شده باشد بلند و به رنگ زرد است. این شعله اکسیژن مورد نیاز برای احتراق خود را از هوای اطراف تامین می کند. این مقدار اکسیژن برای سوختن گاز به طور کامل کافی نیست. بنابراین شعله دود کرده و تولید دوده می کند و برای استفاده مناسب نیست. برای افزایش اکسیژن باید شیر سوزنی اکسیژن را باز کرده تا شعله رنگ آبی- سفید پیدا کند به نحوی که مخروط داخلی به رنگ روشن و شعله ی احاطه کننده مخروط, تیره تر باشد. در واقع دمای لازم برای انجام برش در مخروط داخلی ایجاد می شود.
توضیح بیشتر در زمینه انواع شعله دستگاه هوا برش :
1- شعله با مقدار گاز بیشتر ( carburizing flame )
باشد ایجاد می شود و سه ناحیه به رنگ های مجزا دارد. یک مخروط داخلی به رنگ آبی- سفید, یک مخروط سفیدرنگ میانی و یک شعله خارجی به رنگ آبی کم رنگ. نوک مخروط داخلی می تواند به صورت پرشکل باشد. درجه carburizing به وسیله طول قسمت پرشکل تشخیص داده می شود. دمای شعله ای که مقدار گاز استیلن در آن بیشتر است در حدود °C 3.300 است.
2- شعله خنثی (Neutral Flame)
هرگاه مخلوط حجمی خارج شده از ترچ برای اکسیژن و استیلن برابر باشد, شعله ی خنثی ایجاد می گردد. شعله ی خنثی ترکیب اصلی فلز را زیاد تغییر نمی دهد, بنابراین برای اکثر فلزات مناسب ترین شعله است. شعله ی خنثی با دمایی در حدود C° 3.230 می سوزد. این نوع شعله به دو بخش مجزا تقسیم می شود. منطقه ی داخلی یک مخروط سفید رنگ با نوک گرد و صاف دارد که به طور واضح قابل تشخیص است. منطقه خارجی که در آن اکسیژن واستیلن به طور کامل می سوزند, آبی رنگ بوده و نوک و گوشه های شعله به رنگ ارغوانی کم رنگ می باشد. شعله ی خنثی فلز را بدون تغییردادن خواص ذوب می کند و سطح فلز را تمیز باقی می گذارد.
3- شعله اکساینده (Oxidizing Flame)
زمانی که مقدار اکسیژن از مقدار گاز مورد مصرف بیشتر باشد شعله ی اکساینده به وجود می آید. این شعله در حالت کلی شبیه به شعله ی خنثی است اما مخروط داخلی آن کوتاه تر و کمی نوک تیزتر است و رنگ مایل به ارغوانی کم رنگ دارد. این شعله با یک صدای خاص “sss” می سوزد.
تنظیم شعله در دستگاه هوا برش
برای تنظیم شعله با بازکردن شیر استیلن به مقدار 4/1 تا نیم دور, ترچ را روشن کنید. حالا شیر اکسیژن را به آرامی باز کنید. رنگ شعله به تدریج تغییر کرده و از زرد به آبی می گراید. در این حالت شعله خواص شعله ی Carburizing را دارد.
حال اگر شیر استیلن را به آرامی ببندید, خواهید دید که مخروط میانی شروع به کوچک شدن می کند تا هنگامی که به طور کامل ناپدید گردد. درست در هنگامی که مخروط میانی کاملا ناپدید می شود, شعله ی خنثی شکل می گیرد. برای دیدن تاثیر مقدار اضافه اکسیژن, شیر استیلن را بیشتر ببندید. یک تغییر قابل مشاهده اتفاق خواهد افتاد اما این تغییر به روشنی اختلاف بین استیلن اضافه و شعله ی خنثی نیست. تمام شعله از نظر اندازه کوچک تر می شود و تشخیص مخروط داخلی به راحتی ممکن نیست.
با توجه به اینکه تشخیص شعله ی خنثی از شعله ی اکساینده کار مشکلی است, برای ایجاد شعله ی خنثی و تنظیم شیرها همیشه از حالت استیلن اضافه شروع کرده و به تدریج مقدار اکسیژن را زیاد می کنیم. این کار را تا زمانی که مخروط دوم ناپدید شود ادامه می دهیم.
